Bài tập TRIZ, đợt 17:
Bài 17.1. Hãy vứt bỏ cơ cấu vặn
Khi người ta đang nhìn vào kính hiển vi, có lúc họ muốn mang tấm kính và mẫu vật ở dưới kính hiển vi ra bên ngoài. Việc này thường được thực hiện bằng một cơ cấu vặn để chuyển thành chuyển động tịnh tiến, kéo khay đỡ tấm kính ra. Việc chế tạo cơ cấu này khá phức tạp và tốn kém, nên người ta muốn tìm cơ cấu khác chính xác hơn, mà ít tốn kém hơn. Nhà sáng chế bảo rằng ở đây có mâu thuẫn kỹ thuật, con ốc vặn càng chính xác thì càng đắt đỏ và mau bị mài mòn, còn ngược lại thì kém chính xác. Ông ấy đề xuất là bỏ hẳn con ốc vặn. Nhưng cần dùng giải pháp nào để có được chuyển động tịnh tiến chính xác?
Nguồn: đây là Problem 37: “Let’s throw the screw out” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared).
Bài 17.2. Mái nhà kính tự đóng mở
Một cuộc thảo luận về ngôi nhà kính ở nông trại. “Nhìn chung, nó không đến nỗi tồi”, ông giám đốc nói, “Nhưng chưa có khả năng tự động! Hãy nhìn cái mái nhà. Đó là một khung kim loại nhẹ lắp kính hoặc màng nhựa, gắn bản lề ở một cạnh để mở ra được. Nếu nhiệt độ bên trong cao hơn 20 độ C, chúng ta sẽ phải mở khung ra. Nếu nhiệt độ thấp hơn 20 độ C, chúng ta phải đóng khung lại. Trong một ngày nhiệt độ trong nhà kính có thể thay đổi đến mười lần. Chúng ta không thể nào mở rồi đóng khung kính bằng tay hoài được”!
Cũng không thể dùng động cơ bởi vì có hàng trăm ngôi nhà, như vậy là tốn kém và phức tạp. Hỏi phải thiết kế mái nhà của ngôi nhà kính như thế nào?
Nguồn: đây là Problem 47: “Like in a fairy tale” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared), trong chương 25: The Ideal Machine is No Machine (dùng kết quả lý tưởng cuối cùng)
Bài 17.3. Người thợ săn và con chó săn
Có một người dẫn con chó vào rừng săn. Khi con chó phát hiện ra con mồi, nó sẽ sủa để người thợ săn tìm đến. Vấn đề nảy sinh khi con chó chạy quá xa người thợ săn, làm ông ta không nghe tiếng chó sủa. Làm thế nào để con chó săn vẫn được tự do chạy đi tìm con mồi, nhưng nó vẫn ở gần người thợ săn để không mất liên lạc?
Nguồn: đây là Problem 57: “The hunter and the dog” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared)
—
Gợi ý: để tiện ghi lại các bước dùng công cụ tư duy kiểu TRIZ để giải quyết vấn đề, các bạn có thể sử dụng template văn bản ở https://rosetta.vn/triz/template-chua-cac-buoc-giai-quyet-van-de-voi-triz/