Bài tập TRIZ, đợt 20:

Bài 20.1. Phát biểu vấn đề về vận chuyển clanh-ke

Trong quá trình nấu chảy quặng mỏ trong lò đốt, clanh-ke (clinker) được tạo ra, chúng là hỗn hợp của magiê ôxít (MgO) và canxi oxit (CaO). Ở nhiệt độ khoảng 1000 độ C, clanh-ke có dạng lỏng được cho vào các thùng lớn, và được vận chuyển bằng đường bộ đến các nhà máy để tái xử lý. Clanh-ke nóng chảy là nguyên liệu tốt để sản xuất vật liệu cho xây dựng. Khi clinker bị nguội và đông lại, nó không còn là nguyên liệu tốt nữa, và làm nóng chảy nó trở lại thì không có hiệu quả kinh tế. Có vấn đề nảy sinh trong khi vận chuyển clinker, là có những chỗ vón cục xuất hiện ở trong thùng. Để phá những cục đó thì cần thiết bị lớn đặc biệt. Kết quả là người ta phải chấp nhận có những cục đó và một lượng clanh-ke lỏng bị giữ lại trong thùng, chỉ có khoảng ⅔ lượng clanh-ke lỏng được dùng ở nhà máy tái xử lý, phần còn lại phải bỏ đi. Người ta cũng tốn thêm công sức để làm sạch các thùng đã bị dính clanh-ke cứng, bên cạnh việc xử lý rác thải.

Người ta từng thử gắn thêm lớp cách nhiệt cho các thùng chứa clanh-ke, tuy nhiên lớp cách nhiệt chiếm nhiều thể tích (thùng chứa to bằng cả cái phòng), làm cho thùng chứa rất to và không đạt tiêu chuẩn để vận chuyển đường bộ. Có người đặt vấn đề là làm sao để quãng đường vận chuyển clanh-ke ngắn lại, có người bảo nên phát biểu là làm sao để vận chuyển clanh-ke được nhanh chóng. Có người muốn đặt vấn đề là làm sao sản xuất sắt thép không sinh ra clanh-ke.

Nhà sáng chế dựa trên TRIZ sẽ phát biểu vấn đề như thế nào?

Nguồn: đây là Problem 40: “Stop guessing” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared)

Bài 20.2. Axít ăn mòn thùng chứa

Tại một phòng thí nghiệm nhỏ, các nhà khoa học nghiên cứu ảnh hưởng của axit nóng với các hợp kim khác nhau, 15 – 20 khối hợp kim được đặt vào. Tưới axit lên chúng. Thùng chứa được đóng lại, đun nóng lên. Thí nghiệm kéo dài từ 1 đến 2 tuần. Mẫu hợp kim được lấy ra và bề mặt được nghiên cứu dưới kính hiển vi. 

Thật tệ, axit cũng ăn mòn luôn thành của thùng chứa. Không thể dùng 1 pound vàng để làm lớp lót thành thùng, như vậy quá tốn kém. Hỏi phải làm sao?

Nguồn: đây là Problem 50: “A pound of gold” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared)

Bài 20.3. Lá cờ của Gascon

Chuyện xảy ra vào hôm diễn tập của vở kịch Cyrano de Bergerac, của Rostand. Sân khấu tuyệt đẹp, diễn viên vào vai rất tốt. Nhưng đạo diễn vẫn không hài lòng.

“Đây là nơi Gascon đánh bại quân địch, lá cờ ở ngay chính giữa trận đánh. Nhưng lá cờ lại rủ xuống như một miếng giẻ, nó phải tung bay trong gió!”

Trợ lý nhún vai: “ Chúng ta phải làm gì bây giờ? sân khấu rất lớn, chúng ta phải đặt một cái quạt khổng lồ để thổi lá cờ đó. Nhưng như thế sẽ gây tiếng ồn quá lớn. Tôi không biết cách nào làm lá cờ bay mà không dùng quạt cả?.”

Hỏi phải làm sao?

Nguồn: đây là Problem 60: “The flag of Gascon” trong sách của Genrikh Altshuller (And suddenly the inventor appeared)

Gợi ý: để tiện ghi lại các bước dùng công cụ tư duy kiểu TRIZ để giải quyết vấn đề, các bạn có thể sử dụng template văn bản ở https://rosetta.vn/triz/template-chua-cac-buoc-giai-quyet-van-de-voi-triz/

Back to Top