Dịch thuật với công cụ CAT / OmegaT

Hướng dẫn tham gia dịch nhóm với phần mềm OmegaT

Phần mềm OmegaT có chức năng hỗ trợ dịch theo nhóm (team translation), giúp chia sẻ tài nguyên trong dự án dịch và các thành viên nhóm dịch cùng làm việc trên một tài liệu dù ở xa nhau. Ý tưởng của chức năng dịch nhóm trong OmegaT là đặt dự án dịch lên một kho lưu trữ trung tâm trên internet, dùng công cụ GIT hoặc SVN để quản lý dự án dịch, các công cụ này cho phép tạo bản sao của dự án dịch trên máy tính của thành viên và họ làm việc với OmegaT như là dịch một file ở máy tính của mình.

Việc tạo và quản lý dự án dịch nhóm OmegaT chỉ hơi mất công đối với người tổ chức (xem hướng dẫn ở bài https://rosetta.vn/translate/huong-dan-tao-du-an-dich-voi-nhom-bang-phan-mem-omegat-va-gitlab/). Còn đối với thành viên tham gia dịch, họ chỉ cần thao tác rất đơn giản là đã có thể dịch cùng với nhóm, mà không cần quan tâm đến chuyện gì xảy ra phía sau (do phần mềm và người tổ chức nhóm đã lo hết). Bài này hướng dẫn thao tác cho thành viên nhóm dịch.

1. Chuẩn bị:

  • Phần mềm, cài được trên các hệ điều hành Windows, Mac, Linux: OmegaT (lấy Latest version) – https://omegat.org/download
  • Cần có một dự án dịch nhóm với OmegaT đã được đưa lên máy chủ git, chẳng hạn bài hướng dẫn này dùng dữ liệu dịch ở địa chỉ: https://gitlab.com/4NNT/omegat-test-project (kho dữ liệu này là đóng).
  • Thành viên có tài khoản trên máy chủ git, và tài khoản này có quyền ghi vào kho chứa dữ liệu dịch. Như ví dụ ở đây: tài khoản cần được tạo trên gitlab.com, được trưởng nhóm cho vào danh sách thành viên của nhóm 4NNT, và có quyền hạn “Push” đối với dự án trên gitlab.com này.

2. Cách tải dự án dịch nhóm với phần mềm OmegaT:

Giả sử thành viên đã cài đặt phần mềm OmegaT trên máy tính của mình, và đã có tài khoản trên dịch vụ gitlab.com, báo với người tổ chức dự án dịch tên truy cập của mình trên gitlab.com để được cấp quyền tham gia dự án dịch. Người tổ chức dự án gửi cho thành viên thông tin địa chỉ git của dự án.

Thành viên cần dùng chức năng “Download Team Project” trong OmegaT để tải dự án ở địa chỉ git về, sau đó OmegaT sẽ tải bản sao của dự án về đặt trong máy tính. Thành viên sau đó chỉ cần dịch dự án đó với OmegaT, phần mềm sẽ tự động kết nối với dữ liệu trên internet để cập nhật dữ liệu hai chiều một cách tự động.

Dưới đây là các bước thao tác cụ thể.

a/. Mở phần mềm OmegaT, chọn menu “Project” -> “Download Team Project…” và điền vào địa chỉ git dạng HTTPS của repository được chia sẻ trên Gitlab. Ví dụ thành viên dịch được trưởng nhóm cung cấp địa chỉ này:
https://gitlab.com/4NNT/omegat-test-project.git (đường dẫn này có đuôi là .git)
-> nhập nó vào chỗ “Repository URL”.
Sau đó người dùng sẽ được yêu cầu điền username và password của mình ở server gitlab.com. Phần mềm chỉ hỏi 1 lần và lưu lại để dùng cho những lần sau.

Sau đó chọn đường dẫn thư mục sẽ lưu vào trên máy tính của mình, điền vào ô “New Local Project Folder“. Lưu ý: thư mục này cần là chưa tồn tại, để phần mềm tự tạo mới, không bị lẫn với dữ liệu cũ ở cùng đường dẫn. Sau đó nhấn nút “OK” và OmegaT sẽ tải dự án dịch từ Gitlab về máy tính.

​b/. Sau khi đã tải về thành công một team project, người dùng sẽ nhận được thông tin về các files đang có trong project đó (xem hình ở dưới). Từ đó trở đi, thành viên làm việc với team project đó như là một dự án OmegaT bình thường, khi dịch không cần có internet. Khi có kết nối internet, thì phần mềm OmegaT sẽ tự động cập nhật dữ liệu giữa máy tính của thành viên dịch với server Gitlab (mặc định là 3 phút lại cập nhật một lần).

Phần mềm OmegaT sẽ tự download những file cần thiết về máy tính của thành viên nhóm dịch, nó có thể không download toàn bộ thư mục dữ liệu (ví dụ các file .tmx tạo ra ở thư mục gốc của dự án, hay các file trong thư mục “target” thì không được tải về, vì các file đó là do OmegaT tự tạo chứ không phải là dữ liệu mà nhóm người dùng đưa vào để chia sẻ).


Vài ghi chú:

  • Để tránh trùng lặp trong công việc của nhóm dịch, trưởng nhóm có thể phân công mỗi người dịch những file riêng trong dự án. Thành viên cần mở menu “Project” -> “Project Files” để chọn file mà mình cần làm việc.
  • Khi truy cập vào kho dữ liệu của dự án ở Gitlab, thành viên dự án có thể xem lại lịch sử của việc dịch, để biết là mỗi người trong nhóm đã sửa bản dịch vào thời gian nào, lúc đó thay đổi câu chữ gì, so sánh được sự khác nhau giữa các bản cập nhật. Đó là chức năng do công cụ git cung cấp (gọi là xem lại phiên bản của dự án – “version”). Giả sử có ai đó lỡ tay mà làm hỏng dữ liệu đã dịch từ trước, thì trên server Gitlab vẫn còn tự động lưu lại đầy đủ các phiên bản đã dịch trước đây, nên có thể “revert” – tức là trưởng dự án chọn quay trở lại một phiên bản cũ được.
  • Đối với người dùng có hiểu biết về git và cách xác thực với SSH, có thể sử dụng cách xác thực người dùng của Gitlab là dựa trên SSH và dùng địa chỉ git dạng SSH khi khai báo thông tin dự án.