Trong dịp dịch COVID-19, công ty Wolfram (chuyên về phần mềm tính toán, họ có những sản phẩm nổi tiếng như phần mềm Mathematica, trang tra cứu tài nguyên Wolfram Alpha, bách khoa thư về toán học mathworld.wolfram.com) khuyến mãi cho người dùng sử dụng phần mềm Wolfram Alpha Notebook Edition của họ miễn phí trong mùa hè này. Để nhận offer này, ta vào địa chỉ:
https://account.wolfram.com/redeem/REMOTEWANE (cần tạo account ở đó nếu ai chưa có)
Viết thêm về công cụ “notebook tính toán”:
Khoảng 10 năm trở lại đây, trong lĩnh vực phần mềm tính toán khoa học có phổ biến loại hình công cụ gọi là “notebook tính toán”, là dạng giao diện một sổ tay chứa các ghi chép và nhúng vào trong đó là những lệnh tính toán, để có thể gọi những hàm (function) đã được lập trình sẵn nhằm thực hiện phép tính ngay trong trang sổ tay đó. Mô hình này giúp ích nhiều cho việc trình diễn kết quả tính toán, ví dụ trong bài giảng, ở đó cho phép giải thích ý nghĩa việc thay đổi các tham số và minh họa trực tiếp bằng cách chạy lại các lệnh tính toán.
Wolfram cũng là công ty đi đầu trong việc tích hợp các tính năng vào một notebook như vậy (từ 20 năm trước, các phần mềm như Maple và Mathematica đã có tính năng notebook như thế, từ khoảng 10 năm nay MATLAB cũng có notebook, còn notebook bây giờ của Wolfram kết nối mạng và lấy dữ liệu từ các nguồn trên internet nên rất hiệu quả). Ví dụ ở đây là một notebook mô phỏng tính toán để so sánh giữa dịch cúm với COVID-19 (Epidemiological Models for Influenza and COVID-19), ở đó người ta giải thích về mô hình SEIR và các mô hình dẫn xuất của SEIR dùng trong ước lượng sự lan truyền dịch bệnh, nguồn dữ liệu, cách fitting để dùng dữ liệu nhằm xác định tham số cho mô hình giúp dùng để dự đoán:
Người xem có thể thấy sự hiệu quả của công cụ notebook tính toán ở ví dụ đó, chẳng hạn có thể kéo một số thanh trượt để điều chỉnh tham số và sẽ thấy tức thời kết quả mô phỏng. (*)
Nói chung Wolfram xây dựng một hệ sinh thái tính toán rất mạnh và nguồn tài nguyên khổng lồ, nhờ đó Mathematica và Wolfram Alpha có nhiều tiện ích vượt trên các phần mềm mã nguồn mở cạnh tranh. Tuy vậy, các phần mềm mã nguồn mở cũng có các notebook tính toán rất tốt, và tính mở cho phép kết nối với nhiều tài nguyên khác nhau, không có độ tập trung tốt như hệ sinh thái của Wolfram nhưng không gian là không giới hạn. Các loại notebook tính toán nguồn mở đáng lưu ý gồm có:
+ Jupyter (
https://jupyter.org/) (có gốc là
IPython, nhằm kết hợp các phần mềm tính toán nguồn mở rất mạnh là Julia, Python và R – cái tên Jupyter được lập nên từ 3 tên này).
+ Cocalc (
https://cocalc.com/) do nhà sáng lập phần mềm nguồn mở
Sagemath lập ra (Cocalc là dịch vụ vừa miễn phí vừa tính phí dạng premium, nhằm lấy tiền duy trì sự phát triển của Sagemath; ngoài ra có một phiên bản đơn giản hơn và miễn phí là
SageCell để thử nghiệm Sagemath).
(*) Ghi chú thêm:
Like this:
Like Loading...